Οι περισσότεροι διατροφολόγοι και γιατροί δοξάζουν την Μεσογειακή διατροφή και γενικότερα τον τρόπο ζωής των λαών της Μεσογείου.
Ήλιος, γεύματα γεμάτα βιταμίνες και θρεπτικά συστατικά και μεσημεριανός ύπνος, είναι οι τρεις βασικοί πυλώνες που συντελούν την παγκοσμίως αναγνωρισμένη αυτή δίαιτα, που συνδέεται άρρηκτα με την υγεία και την μακροζωία. Αυτό, όμως, που οι περισσότεροι δε γνωρίζαμε, είναι ότι η Μεσογειακή διατροφή κρύβει ένα παράδοξο, που σχετίζεται με τη «βιταμίνη του ήλιου».
Πάμε να ρίξουμε μία ματιά στο φαινόμενο της ανεπάρκειας βιταμίνης D παρά την έντονη ηλιοφάνεια της Μεσογείου, εξερευνώντας για ποιο λόγο συμβαίνει και πώς μπορούμε να προστατευτούμε.
Η έλλειψη βιταμίνης D
Παρόλο που οι νοτιοευρωπαϊκές χώρες είναι ηλιόλουστες τις περισσότερες μέρες του χρόνου, έχει παρατηρηθεί έλλειψη βιταμίνης D, τη βιταμίνη δηλαδή που λαμβάνουμε ως επί το πλείστον από τον ήλιο, στους περισσότερους κατοίκους τους. Στο 45ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ενδοκρινολογίας, Μεταβολισμού και Σακχαρώδους Διαβήτη, που πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη, παρουσιάστηκε το αποτέλεσμα μιας επιδημιολογικής μελέτης, με τίτλο «Αυξημένη συχνότητα ανεπάρκειας βιταμίνης D σε δείγμα ελληνικού και κυπριακού πληθυσμού». Ενδεικτικά, το 73,07% των Ελλήνων και το 69,28% των Κυπρίων του δείγματος είχαν ανεπαρκή επίπεδα βιταμίνης D!
Τα αίτια της παραδοξότητας
Ενώ ο εμπλουτισμός των τροφίμων με συμπληρώματα βιταμίνης D ανήκε στην καθημερινή ρουτίνα των κατοίκων της Bόρειας Ευρώπης, στις περιοχές της Μεσογείου υποτιμήθηκε σε μεγάλο βαθμό. Επιπλέον, περαιτέρω έρευνα έδειξε ότι η συμπεριφορά αναζήτησης του ήλιου μάλλον αποφεύγεται στις νότιες χώρες, τόσο λόγω της αποφυγής της θερμότητας όσο και των οδηγιών πρόληψης του μελανώματος, που συνιστούν την τακτική χρήση αντιηλιακής προστασίας.
Μια άλλη πτυχή θα μπορούσε να είναι η αστικοποίηση που παρατηρείται σε όλες τις περιοχές της Νότιας Ευρώπης. Μελέτες έχουν δείξει ότι υπάρχει υψηλότερο ποσοστό ανεπάρκειας βιταμίνης D στους αστικούς πληθυσμούς, λόγω του σύγχρονου τρόπου ζωής και των θέσεων εργασίας γραφείου που συνεπάγονται λιγότερο χρόνο σε εξωτερικούς χώρους. Ακόμη, πολλοί αναφέρουν ότι η ατμοσφαιρική μόλυνση εμποδίζει την ηλιακή ακτινοβολία να φτάσει στο δέρμα μας (κυρίως στα μεγάλα αστικά κέντρα).
Τι προτείνεται;
Κατά συνέπεια των παραπάνω, απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για την ενίσχυση των γνώσεών μας σχετικά με τους παράγοντες που επηρεάζουν την αποτελεσματικότητα απορρόφησης της βιταμίνης D, σε μια προσπάθεια να βελτιώσουμε τις στρατηγικές μας και να ξεπεράσουμε αυτό το ζήτημα της δημόσιας υγείας.
Παρόλα αυτά, η πρόληψη είναι πάντα μία καλή λύση. Για αυτόν τον λόγο, είτε σε περίπτωση που έχουμε επιβεβαιωμένη ανεπάρκεια της βιταμίνης D μέσω μιας απλής εξέτασης αίματος, είτε όχι, πάντοτε, με την σύμφωνη γνώμη του θεράποντος ιατρού μας, μπορούμε να λαμβάνουμε συμπληρώματα διατροφής με βιταμίνη D ή να τρεφόμαστε με γεύματα πλούσια σε αυτήν, όπως τα λιπαρά ψάρια και το αυγό.