Το σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής (ADHD) αφορά σε μία διαταραχή της συμπεριφοράς που συνοδεύεται από έλλειψη συγκέντρωσης, δυσκολία προσαρμογής και, πολύ συχνά, υπερκινητικότητα και παρορμητικές αντιδράσεις.
Πρόκειται για σύνδρομο το οποίο, την σήμερον ημέρα, συνήθως διαγιγνώσκεται στην παιδική ηλικία και, στην ήπια έκφανσή του, ορισμένες φορές υποχωρεί με την πάροδο του χρόνου.
Σε κάθε περίπτωση, όμως, το σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής ελέγχεται με τη λήψη φαρμακευτικής αγωγής, που συνίσταται κυρίως σε διεγερτικές ουσίες όπως τα μικτά άλατα αμφεταμίνης, η μεθυλφαινιδάτη και η δεξτροαμφεταμίνη. Πολλοί άνθρωποι ανά τον κόσμο, ιδίως σε χώρες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, όπου το σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής τα τελευταία έτη έχει λάβει επιδημιολογικές διαστάσεις, αναπόφευκτα βασίζουν τους φυσιολογικούς ρυθμούς της ζωής τους στη συγκεκριμένη φαρμακευτική αγωγή.
Εν μέσω των αναταραχών της εφοδιαστικής αλυσίδας που προέκυψαν από το ξέσπασμα της πανδημίας του COVID-19 κι έπειτα, ωστόσο, διάφορα φάρμακα που ενδείκνυνται για τη ρύθμιση του συνδρόμου ελλειμματικής προσοχής, όπως το Adderall, το Concerta και το Ritalin, έχουν γίνει δυσεύρετα, με αποτέλεσμα να επηρεάζεται σε ακραίο βαθμό η ποιότητα ζωής όσων πάσχουν από ADHD – και όχι μόνο.
Η έλλειψη φαρμακευτικής αγωγής για το σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής
Φάρμακα με δραστική ουσία τη μεθυλφαινιδάτη, όπως το Ritalin και το Concerta, δεν ενδείκνυνται μόνο για το σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής, αλλά και για τη ναρκοληψία, μία νευρολογική διαταραχή του ύπνου που συνοδεύεται από ανεξέλεγκτη υπνηλία. Αν και σπάνια ασθένεια, οι άνθρωποι που πάσχουν από ναρκοληψία δεν παύουν να έχουν ανάγκη τα συγκεκριμένα φάρμακα. Η έλλειψη του Adderall έχει οδηγήσει ουκ ολίγους ανθρώπους στην αγορά των παραπάνω ως υποκατάστατων, με αποτέλεσμα νέες ελλείψεις στην αγορά φαρμάκων που διευρύνουν τον αντίκτυπο στη ζωή εκατοντάδων χιλιάδων Αμερικανών.
Adderall: εθισμός και κατάχρηση
Ένα από τα κύρια ζητήματα γύρω από την ευρεία χρήση του Adderall είναι ότι, αν και συνταγογραφούμενο φάρμακο, πολύ συχνά παρατηρούνται φαινόμενα όπως η αλόγιστη συνταγογράφηση από πολλούς γιατρούς και η κατάχρηση ή χρήση για ψυχαγωγικούς σκοπούς από ασθενείς και μη. Το Adderall ενισχύει τη φυσική ικανότητα του εγκεφάλου να εκκρίνει ουσίες όπως η ντοπαμίνη και η σεροτονίνη και, ως εκ τούτου, δημιουργεί εθισμό. Ανάλογη χρήση διογκώνει περαιτέρω την έλλειψη τόσο του Adderall, όσο και των υποκατάστατών του από τα ράφια των φαρμακείων στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η διαχείριση του προβλήματος
Η αμερικανική Δίωξη Ναρκωτικών ορίζει ένα ανώτατο όριο στις ποσότητες των φαρμάκων που παράγονται σε ετήσια βάση, ενώ ρυθμίζει περαιτέρω και τις διαδικασίες παραγωγής και διανομής τους στα φαρμακεία. Παρά τη διακήρυξη της έλλειψης από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ, η Δίωξη αρνείται να προβεί σε αλλαγές των παραπάνω ελεγχόμενων ποσοστών, αν και κάτι τέτοιο είναι νομικά εφικτό. Οι βιομηχανικές μονάδες, επομένως, απαγορεύεται να επιταχύνουν αυτοβούλως τις διαδικασίες παραγωγής, με την κρίση των φαρμάκων να αναμένεται να επιδεινωθεί τους επόμενους μήνες, προτού υποχωρήσει. Ως τότε, όμως, η ζωή αμέτρητων ανθρώπων θα τεθεί υπό σοβαρή απειλή.