Κάθε χρόνο, μεγάλο ποσοστό των συνταγών αντιβιοτικών αφορούν εξωτερικούς ασθενείς και έως και 28% από αυτές τις συνταγές δεν χρειάζονται. Το 2020, η ελληνική κυβέρνηση επανεξέτασε το θέμα με νέο νόμο, που κατέστησε δυνατή τη χορήγηση αντιβιοτικών μόνο με ηλεκτρονική συνταγή και έβαλε τέλος στις χειρόγραφες συνταγές. Η υπερβολική συνταγογράφηση αντιβιοτικών μπορεί να οδηγήσει σε αντιμικροβιακή αντοχή. Ο νέος και εφαρμοσμένος νόμος οδήγησε σε δραματική μείωση της χορήγησης αντιβιοτικών σε σύγκριση με πριν από 12 χρόνια.
Τα αντιβιοτικά δεν χρειάζονται για πολλές κοινές βακτηριακές λοιμώξεις
Τα αντιβιοτικά χρησιμοποιούνται για την καταπολέμηση ορισμένων βακτηριακών λοιμώξεων και ασθενειών που προκαλούνται από βακτήρια. Πολλές κοινές βακτηριακές λοιμώξεις όμως, μπορούν να επιλυθούν χωρίς τη χρήση αντιβιοτικών, συμπεριλαμβανομένων των κοινών λοιμώξεων του ιγμορείου και των μολύνσεων του αυτιού. Επίσης τα αντιβιοτικά δεν δρουν ενάντια σε ιούς και ιογενείς λοιμώξεις. Για παράδειγμα, δεν είναι κατάλληλη θεραπεία για το κοινό κρυολόγημα, τους περισσότερους πονόλαιμους και τη γρίπη. Αυτές οι ασθένειες προκαλούνται από ιούς. Η ακατάλληλη χρήση αντιβιοτικών μπορεί ακόμη και να προκαλέσει την ανάπτυξη «υπερμικροβίων» ή ανθεκτικών στα φάρμακα βακτηρίων. Τα αντιβιοτικά όχι μόνο δεν λειτουργούν στη θεραπεία ιογενών λοιμώξεων, αλλά δεν θα εμποδίσουν την εξάπλωση του ιού. Το σωστό και τακτικό πλύσιμο των χεριών, η χρήση χαρτομάντιλων όταν βήχετε ή φτερνίζεται και η λήψη ανοσοποιήσεων, ειδικά το εμβόλιο κατά της γρίπης, είναι οι καλύτεροι τρόποι για να προσπαθήσετε να αποφύγετε κοινές ιογενείς λοιμώξεις.
Πότε είναι πιο αποτελεσματικά τα αντιβιοτικά;
Τα αντιβιοτικά είναι αποτελεσματικά απέναντι σε ορισμένα βακτήρια. Σε αυτές τις περιπτώσεις, τα αντιβιοτικά αντιμετωπίζουν τη βακτηριακή λοίμωξη και μπορούν να αποτρέψουν την εξάπλωση των βακτηρίων ή να αποτρέψουν τις επιπλοκές που προκύπτουν από τη μόλυνση. Τα αντιβιοτικά είναι κατάλληλα και αποτελεσματικά για τη θεραπεία ορισμένων λοιμώξεων μαλακών μορίων, λοιμώξεων του αναπνευστικού συστήματος και λοιμώξεων των ματιών που προκαλούνται από βακτήρια, συμπεριλαμβανομένων ενδεικτικά: Σταφυλοκοκκικές λοιμώξεις, Βακτηριακή πνευμονία, Στρεπτοκοκκικός λαιμός, Λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να συνταγογραφηθούν αντιβιοτικά πριν από μία χειρουργική επέμβαση. Αυτά ονομάζονται προφυλακτικά αντιβιοτικά και χρησιμοποιούνται για τη μείωση του κινδύνου μετεγχειρητικών λοιμώξεων.
Οι συνέπειες της κακής χρήσης αντιβιοτικών
Τα αντιβιοτικά είναι ισχυρά φάρμακα όταν χρησιμοποιούνται σωστά, αλλά εγκυμονούν κινδύνους στην αντίθετη περίπτωση. Μην πιέζετε τους γιατρούς να συνταγογραφήσουν αντιβιοτικά ακόμα κι αν νιώθετε αδιαθεσία. Η κατάχρηση αντιβιοτικών περιλαμβάνει: Λάθος αντιβιοτικό, λήψη αντιβιοτικού που έχει συνταγογραφηθεί για κάποιον άλλο, λανθασμένη δόση, λήψη αντιβιοτικών για λάθος χρονικό διάστημα. Οι παρενέργειες των αντιβιοτικών είναι συνήθως μικρές ταλαιπωρίες όταν συνταγογραφούνται σωστά, αλλά εάν παίρνετε αντιβιοτικά όταν δεν χρειάζεται ή κάνετε κακή χρήση τους, μπορεί να είναι χειρότερες. Οι έντονες παρενέργειες από τα αντιβιοτικά είναι η κύρια αιτία επισκέψεων στα επείγοντα περιστατικά που σχετίζονται με παιδιά. Οι παρενέργειες μπορεί να περιλαμβάνουν: Διάρροια, Ναυτία και έμετο, Ζάλη, Εξανθήματα, Μολύνσεις, Αλλεργικές αντιδράσεις μέχρι και αναφυλαξία ( η οποία σε πολλές περιπτώσεις μπορεί να είναι ακόμα και επικίνδυνη για τη ζωή). Η έρευνα δείχνει επίσης, ότι η υπερβολική χρήση αντιβιοτικών στην παιδική ηλικία μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης ορισμένων χρόνιων ασθενειών αργότερα στη ζωή. Αυτό δεν σημαίνει ότι τα αντιβιοτικά προκαλούν χρόνια νόσο, αλλά η υπερβολική χρήση τους συσχετίζεται με υψηλότερα ποσοστά χρόνιας νόσου.
Τι είναι η μικροβιακή αντοχή;
Η κακή χρήση αντιβιοτικών συμβάλλει στη μικροβιακή αντοχή. Η μικροβιακή αντοχή αναφέρεται σε βακτήρια, ιούς, μύκητες και παράσιτα που δεν ανταποκρίνονται πλέον στο φάρμακο που έχει σχεδιαστεί για τη θεραπεία τους. Αυτές οι μικροβιακές απειλές για την ανθρώπινη υγεία μπορεί να γίνουν πιο ανθεκτικές στα φάρμακα με την πάροδο του χρόνου μέσω γενετικών αλλαγών. Αυτή η διαδικασία επιταχύνεται από την υπερβολική ή κακή χρήση φαρμάκων για τη θεραπεία τους, συμπεριλαμβανομένων των αντιβιοτικών. Οι ανθεκτικές στα φάρμακα λοιμώξεις είναι πιο δύσκολο να αντιμετωπιστούν, εγκυμονούν μεγαλύτερους κινδύνους και μειώνουν την αποτελεσματικότητα της ιατρικής περίθαλψης. Σε παγκόσμιο επίπεδο, περισσότερο από το 40% των αναφερόμενων περιπτώσεων E. coli, περισσότερο από το 30% των περιπτώσεων Staphylococcus aureus και έως και το 20% των UTI ήταν ανθεκτικές στα φάρμακα σε έρευνα του 2020.
Συμπέρασμα: Μην πιέζετε έναν γιατρό για μια συνταγή αντιβιοτικών. Εάν η πάθηση απαιτεί χρήση αντιβιοτικών, οι γιατροί θα τα συνταγογραφήσουν. Παίρνετε τα αντιβιοτικά σύμφωνα με τις οδηγίες και για το καθορισμένο χρονικό διάστημα. Μην μοιράζεστε αντιβιοτικά με κανέναν άλλο στον οποίο έχουν συνταγογραφηθεί. Για να αποφύγετε την εξάπλωση της ασθένειας, πλένετε τακτικά τα χέρια σας. Μείνετε σπίτι αν είναι δυνατόν, όταν είστε άρρωστοι και καλύπτετε το στόμα και τη μύτη όταν βήχετε ή φτερνίζεστε. Μείνετε ενήμεροι για το εμβόλιο της γρίπης και άλλα εμβόλια. Να θυμάστε, τα αντιβιοτικά δεν είναι πανάκεια.
Πηγή: mibluedaily.com