Το street food δεν είναι απλώς μια περαστική μόδα, είναι ένας νέος τρόπος να βιώνουμε την αρχαία σχέση μεταξύ μιας κοινωνίας και του φαγητού της- έχει τις δικές του ρίζες και επαναπροσδιορίζεται καθημερινά με νέους τρόπους που είναι καινοτόμοι, αναπάντεχοι, πρακτικοί και, πάνω απ’ όλα, νόστιμοι.
Η τάση είναι αδιαμφισβήτητη – σήμερα το street food έχει αποκτήσει το δική του φήμη και επιτυχία, όμως πως ξεκίνησε αυτή το παγκόσμιο φαινόμενο;
Οι πρώτοι πάγκοι street food στην ιστορία
Οι αρχαίοι Έλληνες είναι διάσημοι για πολλές παγκόσμιες πρωτιές, και μια από αυτές είναι και το street food! Το street food, είτε το πιστεύετε, είτε όχι, αποτελεί αρχαία παράδοση και οι ρίζες του μπορούν να βρεθούν πριν από χιλιάδες χρόνια.
Πιστεύεται ότι το πρώτο σημείο διανομής του street food ήταν τα μικρά τηγανητά ψάρια που πωλούνταν στους δρόμους στην αρχαία Ελλάδα. Από την Ελλάδα, το έθιμο εξαπλώθηκε στον ρωμαϊκό κόσμο, εμπλουτίστηκε και μεταμορφώθηκε σε πολυάριθμες παραλλαγές.
Στις ανασκαφές του Ηρακουλάνου και της Πομπηίας, μπορεί κανείς να δει τα καλοδιατηρημένα απομεινάρια των τυπικών “θερμοπωλείων”, προδρόμων των σημερινών πάγκων φαγητού. Πρόκειται για ένα είδος μίνι-κουζίνας που έβλεπε απευθείας στο δρόμο και χρησιμοποιούνταν για την πώληση όλων των ειδών μαγειρεμένων φαγητών, ιδίως μαγειρευτών φαγητών από farro, φασόλια ή cicerchia.
Street food και αρχαία Κίνα
Η αρχαία Ελλάδα δεν είναι ο μόνος τόπος όπου το street food ρίζωσε ιστορικά, ωστόσο. Στην αρχαία Κίνα, οι πλουσιότερες τάξεις συμμετείχαν επίσης στην κατανάλωση street food μαζί με τους φτωχούς του έθνους. Όσοι είχαν υπηρέτες έστελναν το προσωπικό τους στους δρόμους για να αγοράσουν τρόφιμα του δρόμου και να τα φέρουν πίσω στο σπίτι για να γευματίσουν οι εργοδότες τους.
Εκτός από την Ελλάδα και την Κίνα, το street food ήταν συνήθως χαρακτηριστικό κάθε αστικοποιημένης περιοχής. Παραδείγματα φαγητού του δρόμου και των πωλητών τους μπορούν να βρεθούν σε πραγματικά σχεδόν κάθε αρχαίο αστικό πολιτισμό.
Γιατί το street food ήταν τόσο δημοφιλές;
Το street food ήταν μια παράδοση η οποία ήταν τόσο δημοφιλής, επειδή ήταν ένας εύκολος και γρήγορος τρόπος να τραφούν οι χαμηλότερες οικονομικές και κοινωνικές τάξεις. Οι κατώτερες τάξεις προτιμούσαν το φαγητό του δρόμου επειδή τα σπίτια τους δεν διέθεταν κανένα μέσο για να ετοιμάσουν ζεστό φαγητό για τις οικογένειές τους και τους ίδιους. Έτσι, χωρίς φούρνους και εστίες, οι κάτοικοι έβγαιναν στους δρόμους και αγόραζαν φαγητά από τους πωλητές.
Εκτός από την έλλειψη λειτουργικής κουζίνας στο σπίτι, το street food ήταν επίσης δημοφιλής επιλογή της εργατικής τάξης επειδή ήταν βολικό, χορταστικό και φθηνό – όπως το fast food σήμερα. Οι εργαζόμενοι αγόραζαν street food επιστρέφοντας από τη δουλειά τους, καθώς οι απαιτήσεις του εργασιακού τρόπου ζωής τους έδιναν πολύ λίγο χρόνο για τις δουλειές του σπιτιού, όπως τα ψώνια για φαγητό, το μαγείρεμα και το καθάρισμα μετά από αυτό. Λόγω της φύσης του street food, ο πελάτης δεν χρειαζόταν καν να βγει από το δρόμο του για να μπει σε μια εγκατάσταση εστιατορίου για να κάνει την αγορά του. Ήταν η απόλυτη ευκολία.
Το street food σήμερα
Πλέον το to street food εκφράζει το βάθος της παραδοσιακής διατροφικής κουλτούρας, αλλά και την ικανότητά της να επαναπροσδιορίζεται μέσα στη διαρκώς εξελισσόμενη καθημερινή ζωή, διατηρώντας παράλληλα τις ρίζες της στην ιστορία ενός τόπου.
Με λίγα λόγια, το street food έχει απελευθερωθεί από τις προκαταλήψεις και έχει διεκδικήσει τη θέση που του αξίζει ως έκφραση του γαστρονομικού πολιτισμού. Μάλιστα, στις μέρες μας υπάρχουν πωλητές street food που έχουν καταφέρει να κατακτήσουν τα πολυπόθητα αστέρια Michelin.
Πηγές: worldchefs.org, www.streetfoody.it, 101reykjavikstreetfood.is