Το φυτό του καπνού φύτρωνε στην Αμερική για σχεδόν 8000 χρόνια. Πριν από περίπου 2.000 χρόνια ο καπνός άρχισε να μασιέται και να καπνίζεται κατά τη διάρκεια πολιτιστικών ή θρησκευτικών τελετών και εκδηλώσεων. Με την άφιξη των Ευρωπαίων τον 16ο αιώνα, η κατανάλωση, η καλλιέργεια και το εμπόριο του καπνού εξαπλώθηκαν γρήγορα. Ο πρώτος Ευρωπαίος που ανακάλυψε το κάπνισμα ήταν ο Χριστόφορος Κολόμβος. Το 1531 ο καπνός καλλιεργήθηκε για πρώτη φορά στην Ευρώπη (στον Άγιο Δομίνικο). Μέχρι το 1600 η χρήση καπνού είχε εξαπλωθεί σε όλη την Ευρώπη.
Το πρώτο τσιγάρο
Στις αρχές του 16ου αιώνα, οι ζητιάνοι στη Σεβίλλη, άρχισαν να μαζεύουν πεταμένα απομεινάρια πούρων, να τα τεμαχίζουν και να τα τυλίγουν σε κομμάτια χαρτιού (ισπανικά papeletes), αυτοσχεδιάζοντας έτσι τα πρώτα τσιγάρα. Τα τσιγάρα των φτωχών ήταν γνωστά ως «μικρά πούρα». Στα τέλη του 18ου αιώνα εγιναν δημοφιλή και η χρήση τους εξαπλώθηκε στην Ιταλία και την Πορτογαλία και μεταφέρθηκαν από Πορτογάλους εμπόρους μέχρι και τη Ρωσία. Τα γαλλικά και βρετανικά στρατεύματα στους Ναπολεόντειους πολέμους εξοικειώθηκαν μαζί τους και οι Γάλλοι ήταν που τα ονόμασαν τελικά τσιγάρα.
Η πρώτη μηχανή κατασκευής τσιγάρων
Στην αρχή όλα τα τσιγάρα φτιαχνόταν με το χέρι είτε από τον καπνιστή είτε σε εργοστάσια. Η εργοστασιακή διαδικασία περιλάμβανε κύλιση με το χέρι σε τραπέζι, επικόλληση και συσκευασία στο χέρι. Το 1880 ο James A. Bonsack πήρε δίπλωμα ευρεσιτεχνίας στις ΗΠΑ, για μια μηχανή τσιγάρων στην οποία ο καπνός τροφοδοτούνταν σε μια συνεχή λωρίδα χαρτιού και το τσιγάρο σχηματιζόταν αυτόματα, κολλούσε, έκλεινε και κοβόταν στο κατάλληλο μήκος από ένα περιστροφικό μαχαίρι. Οι πρώτες τέτοιες μηχανές παρήγαγαν περίπου 200 τσιγάρα το λεπτό (οι σημερινές μηχανές παράγουν περίπου 9.000 το λεπτό). Η φθηνή μαζική παραγωγή και η χρήση της διαφήμισης τσιγάρων επέτρεψαν στις καπνοβιομηχανίες να επεκτείνουν τις αγορές τους κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.
Οι βελτιώσεις στην καλλιέργεια και την επεξεργασία που μείωσαν την περιεκτικότητα του καπνού τσιγάρων σε οξύ και διευκόλυναν την εισπνοή του. Έτσι συνέβαλαν σε σημαντική επέκταση του καπνίσματος τσιγάρων κατά το πρώτο μισό του 20ού αιώνα. Κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, η προκατάληψη κατά του καπνίσματος από τις γυναίκες διαλύθηκε και η πρακτική έγινε ευρέως διαδεδομένη μεταξύ των γυναικών στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες τη δεκαετία του 1920.
Οι κίνδυνοι του καπνίσματος γίνονται ευρέως γνωστοί
Στη δεκαετία του 1950 και του 1960, η έρευνα παρουσίασε ιατρικά στοιχεία, που συνέδεαν το κάπνισμα με κινδύνους για την υγεία, ειδικά με τον καρκίνο του πνεύμονα, το εμφύσημα και τις καρδιακές παθήσεις. Σε ορισμένες χώρες, ιδίως στο Ηνωμένο Βασίλειο και τις Ηνωμένες Πολιτείες, λήφθηκαν μέτρα για την αποθάρρυνση της χρήσης τσιγάρων, συμπεριλαμβανομένης της απαγόρευσης του 1971 για τη διαφήμιση όλων των προϊόντων καπνού στην τηλεόραση και το ραδιόφωνο.
Στο τελευταίο μέρος του 20ου αιώνα και στον 21ο αιώνα, κρατικοί και τοπικοί κανονισμοί, οδήγησαν σε απαγόρευση του καπνίσματος σε διάφορους δημόσιους χώρους, συμπεριλαμβανομένων των μέσων μαζικής μεταφοράς. Σε όλο τον κόσμο πλέον, το κάπνισμα έχει μειωθεί, σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Το 2000, ο ΠΟΥ υπολόγισε ότι το 33% του κόσμου χρησιμοποιούσε προϊόντα καπνού, ενώ μέχρι το 2022 ο αριθμός αυτός είχε μειωθεί σε περίπου 20%.
Πηγές: www.britannica.com, www.cancercouncil.com.au
