Ο γάμος είναι ένας από τους παλαιότερους κοινωνικούς, οικονομικούς, θρησκευτικούς και νομικούς θεσμούς στον κόσμο και δεν υπάρχει έλλειψη απόψεων, για το τι τον κάνει να λειτουργεί. Αλλά μεγάλο μέρος της λαϊκής σοφίας δεν βασίζεται σε στοιχεία, και ορισμένες απόψεις είναι απλά μύθοι.
1. Τα κοινά ενδιαφέροντα σας κρατούν ενωμένους
Όχι, δεν είναι τα κοινά ενδιαφέροντα, που καθορίζουν τη διάρκεια αλλά και την ποιότητα ενός γάμου.
Βέβαια ορισμένοι ιστότοποι γνωριμιών, εξακολουθούν να ζητούν από τους χρήστες να αναφέρουν τα ενδιαφέροντά τους, για να βοηθήσουν στην προσέλκυση πιθανών συντρόφων και άλλοι ιστότοποι ταιριάζουν τους χρήστες αποκλειστικά με βάση κοινά χόμπι και δραστηριότητες.
Αλήθεια: Το σημαντικό δεν είναι τι κάνετε μαζί. Το σημαντικό είναι το πώς αλληλεπιδράτε ενώ το κάνετε. Οποιαδήποτε δραστηριότητα μπορεί να δημιουργήσει μια επικοινωνία, ένα δεσμό μεταξύ δύο συντρόφων-ειδικά εάν προηγουμένως είχαν υπάρξει «αρνητικοί» ο ένας προς τον άλλο. Δεν έχει σημασία αν δύο άνθρωποι απολαμβάνουν και οι δύο το καγιάκ, αν, όταν μπαίνουν στο ποτάμι, ο ένας λέει: «Δεν κάνεις έτσι ένα J-stroke, ηλίθια!»
Η έρευνα έδειξε, ότι η κριτική -ακόμη και για κάτι απλό-όπως οι δεξιότητες κωπηλασίας, είναι μία από τις τέσσερις καταστροφικές συμπεριφορές, που δείχνουν ότι ένα ζευγάρι θα χωρίσει τελικά. Ένας ισχυρότερος προγνωστικός παράγοντας συμβατότητας από τα κοινά ενδιαφέροντα, είναι η αναλογία θετικών προς αρνητικών αλληλεπιδράσεων, η οποία θα πρέπει να είναι 20 προς 1 στις καθημερινές καταστάσεις, είτε το ζευγάρι κάνει κάτι που αρέσει και στους δύο είτε όχι.
2. Ποτέ μην πηγαίνετε για ύπνο θυμωμένοι
Είναι μια από τις πιο κλισέ συμβουλές για ένα γάμο. Τόσο διαδεδομένη, που τη δεκαετία του ’90 αποτέλεσε έμπνευση για μία μπαλάντα R&B από τον Silk. Ακόμα και η Βίβλος συμφωνεί: Ο ήλιος να μη δύει επάνω στην οργή σας» (Εφεσίους 4:26).
Αλήθεια: Αυτή η συμβουλή ωθεί τα ζευγάρια να πιστεύουν, ότι πρέπει λύσουν τα προβλήματά τους την ίδια στιγμή, που προκύπτουν. Ωστόσο, ο καθένας έχει τις δικές του μεθόδους αντιμετώπισης των διαφωνιών. Η έρευνα δείχνει, ότι περίπου τα δύο τρίτα των επαναλαμβανόμενων προβλημάτων στο γάμο, ΔΕΝ ΕΠΙΛΥΟΝΤΑΙ ΠΟΤΕ, λόγω διαφορών προσωπικότητας – είναι μάλλον απίθανο να διευθετήσετε κάποιο ζήτημα απλά και μόνο επειδή μείνατε ξύπνιοι ως αργά προσπαθώντας.
Όταν μελετήθηκαν οι φυσιολογικές αντιδράσεις των ζευγαριών κατά τη διάρκεια των καβγάδων (συμπεριλαμβανομένης της αποκωδικοποίησης των μυών του προσώπου που σχετίζονται με συγκεκριμένα συναισθήματα), διαπιστώθηκε, ότι όταν τα ζευγάρια τσακώνονται, αγχώνονται και εκνευρίζονταν φυσιολογικά – αυξημένος καρδιακός ρυθμός, κορτιζόλη στην κυκλοφορία του αίματος. ιδρώτας κ.λπ. — και είναι αδύνατο να κάνουν μια λογική συζήτηση.
Σε ένα από τα ζευγάρια, οι ερευνητές διέκοψαν σκόπιμα τη διαμάχη τους για ένα επαναλαμβανόμενο ζήτημα λέγοντας, ότι έπρεπε να διορθώσουν μέρος του εξοπλισμού τους. Τους ζητήθηκε να διαβάσουν περιοδικά για 30 λεπτά πριν συνεχίσουν τη συζήτηση. Όταν το έκαναν, το σώμα τους ηρέμησε φυσιολογικά, κάτι που τους επέτρεψε να επικοινωνήσουν στη συνέχεια ορθολογικά και με σεβασμό. Εάν λοιπόν αισθάνεστε, ότι καταπονείστε κατά τη διάρκεια ενός καυγά, κάντε ένα διάλειμμα και επιστρέψτε στο φλέγον ζήτημα αργότερα. Ακόμα κι αν αυτό σημαίνει ότι θα πάτε για ύπνο. Και αύριο μέρα είναι!
3. Η Συμβουλευτική Θεραπεία ζεύγους αφορά ένα γάμο που καταρρέει
Αυτή είναι μια κοινή παρανόηση. Μια ιστορία της “New York Post”του 2014 σχετικά με «τον υπό κατάρρευση γάμο του Jay Z και της Beyoncé» σημείωνε ότι: «υποτίθεται ότι ακόμα και όταν ταξιδεύουν έχουν μαζί τους συμβούλους γάμου».
Αλήθεια: Η αναζήτηση βοήθειας νωρίς ή ακόμα και πριν από το γάμο θεωρείται συχνά ως κόκκινο πανί. Όπως σημείωσε ένας σκεπτικιστής στο “New York Post”, «Αν χρειάζεστε θεραπεία ζευγαριών πριν παντρευτείτε – όταν υποτίθεται, ότι είναι ακόμα διασκεδαστικό και εύκολο, πριν αρχίσουν τα ζόρια των παιδιών, των οικονομικών και της ευρύτερης οικογένειας– τότε είναι λάθος σχέση». Στην πραγματικότητα όμως αυτή είναι λάθος άποψη.
Η τακτική της «συντήρησης» της σχέσης
Αυτή η ιδέα συχνά εμποδίζει τους συζύγους να αναζητήσουν ένα είδος τακτικής «συντήρησης», που θα ωφελούσε σχεδόν κάθε σχέση. Το μέσο ζευγάρι περιμένει κατά μέσο όρο έξι χρόνια -αφού προκύψουν σοβαρά ζητήματα- προτού ζητήσει βοήθεια για τα συζυγικά του προβλήματα.
Τότε είναι συνήθως πολύ αργά: Τα μισά από όλα τα διαζύγια συμβαίνουν μέσα στα πρώτα επτά χρόνια του γάμου. Στο γραφείο ενός θεραπευτή, οι σύζυγοι μπορούν να μάθουν δεξιότητες διαχείρισης συγκρούσεων και τρόπους επικοινωνίας και κατανόησης μεταξύ τους.
Το θέμα της συμβουλευτικής δεν είναι να διασωθεί ένας κακός γάμος ή να διευθετηθεί το τραύμα. Έχει να κάνει με την αποκάλυψη της αλήθειας για μια σχέση.
4. Οι εξωσυζυγικές σχέσεις είναι η κύρια αιτία διαζυγίου
Αλήθεια: Μια εξωσυζυγική σχέση είναι τραυματική για κάθε μονογαμική σχέση. Ενώ οι εξωσυζυγικές σχέσεις μπορούν να καταστρέψουν το θεμέλιο της εμπιστοσύνης πάνω στο οποίο οικοδομείται ένας γάμος, η ΑΙΤΙΑ του διαζυγίου συνήθως ΠΡΟΗΓΕΙΤΑΙ της εξωσυζυγικής σχέσης.
Σε μια μελέτη από το “Divorce Mediation Project” το 80 % των διαζευγμένων ανδρών και γυναικών ανέφεραν την έλλειψη επικοινωνίας και την απώλεια της αίσθησης της συντροφικότητας, ως αιτία διαζυγίου. Μόνο το 20-27 % απέδωσε τον χωρισμό τους σε κάποια εξωσυζυγική σχέση.
Σε κλινική μελέτη των John και Julie Gottman, βρεθηκε, ότι οι σύντροφοι που έχουν σχέσεις, συνήθως οδηγούνται σε αυτές, όχι απλά λόγω μιας απαγορευμένης έλξης αλλά λόγω της μοναξιάς, που νιώθουν μέσα στο γάμο. Υπήρχαν ήδη σοβαρά, αν και διακριτά προβλήματα στο γάμο πριν προκύψει η εξωσυζυγική σχέση-τα οποία προφανώς και οι δύο πλευρές επέλεξαν να αγνοήσουν.
5. Οι γάμοι επωφελούνται από ένα «προγαμιαίο συμβόλαιο».
Είναι σημαντικό να κάνετε ωραία πράγματα για τον σύντροφό σας, να τον φροντίζετε και να κάνετε το μερίδιο, που σας αναλογεί μέσα στο σπίτι. Ωστόσο, ολοένα και περισσότερα ζευγάρια έχουν αποφασίσει να επισημοποιήσουν τις «διαπροσωπικές τους συναλλαγές», με ένα συμβόλαιο.
Μια δοκιμιογράφος δήλωσε στους “New York Times” πως το δικό της προγαμιαίο συμβόλαιο «εξηγεί τα πάντα, από το σεξ, μέχρι τις μικροδουλειές, μέχρι τα οικονομικά και τις προσδοκίες μας για το μέλλον». Ο ιδρυτής του Facebook Mark Zuckerberg και σύζυγος του Priscilla Chan, το τερμάτισαν! Αποκάλυψαν οι ίδιοι ορισμένες συγκεκριμένες λεπτομέρειες από το προγαμιαίο συμβόλαιό τους, όπως: «Ένα ραντεβού την εβδομάδα, τουλάχιστον εκατό λεπτά μόνοι, όχι στο διαμέρισμά του και σίγουρα όχι στα γραφεία του Facebook»!
Πολύ περισσότερα ζευγάρια επιλέγουν άτυπες συμφωνίες, γραπτές ή προφορικές, οριοθετώντας ποιος είναι υπεύθυνος για τι και δεν καταφεύγουν σε επίσημα προγαμιαία συμβόλαια.
Αλήθεια: Η άποψη αυτή ωστόσο, δεν έχει καμία επιστημονική βάση. Το 1977, ο ερευνητής Bernard Murstein διαπίστωσε, ότι οι γάμοι που στηρίζονταν στις διευθετήσεις και στην ασφάλεια ενός προγαμιαίου συμφώνου, ήταν λιγότερο επιτυχημένοι. Και από ό,τι έχει δείξει η κλινική έρευνα, η παρακολούθηση της τήρησης των όρων του συμβολαίου, μπορεί να κάνει τα ζευγάρια να κρατούν σκορ και να βαθμολογούν ο ένας τον άλλον. Αυτό μπορεί εύκολα να οδηγήσει σε δυσαρέσκεια και συγκρούσεις. Οι όροι οι διαπραγματεύσεις, τα συμβόλαια και οι οικονομικοί διακανονισμοί, λειτουργούν κυρίως σε δυστυχισμένους γάμους.
Η κριτική και η περιφρόνηση μπορεί να προκύψουν από ανεκπλήρωτες προσδοκίες -ειδικά εάν αυτές οι προσδοκίες είναι ποσοτικοποιημένες στα πλαίσια ενός συμβολαίου. Και όταν ο ένας σύντροφος κάνει κάτι καλό για τον άλλον και υπάρχει συμβόλαιο με συγκεκριμένους όρους, περιμένει συνήθως κάτι εξίσου ωραίο σε αντάλλαγμα. Αυτή όμως η ανταπόκριση, μπορεί να μην συμβεί άμεσα για κάποιο λόγο – μια πολυάσχολη εβδομάδα, αμέλεια ή απλά το ξέχασε- γεγονός που μπορεί να δημιουργήσει δυσαρέσκεια και ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον, μία διαρκή προσπάθεια ΝΑ ΝΙΚΗΣΕΤΕ το σύντροφο σας.
Σκεφτείτε για παράδειγμα, ένα πράγμα για το οποίο τσακώνονται σχεδόν όλα τα ζευγάρια: τις δουλειές του σπιτιού. Ένα ζευγάρι θέλει να έχει έναν ομοιόμορφο καταμερισμό των μικροδουλειών και των ευθυνών, γι’ αυτό συνάπτει συμβόλαιο. Αλλά λίγους μήνες αργότερα, υπάρχουν ένα σωρό πιάτα στο νεροχύτη και τσακώνονται ξανά. Σύμφωνα με μια μελέτη 3.000 ζευγαριών από το “Harvard Business School”, η καλύτερη λύση ήταν να καταργηθεί το συμβόλαιο και να δαπανηθούν χρήματα για ένα πλυντήριο πιάτων ή μία οικιακή βοηθό. Γιατί; Γιατί έτσι το ζευγάρι μπορεί να περνά περισσότερο χρόνο μαζί έχοντας θετικές αλληλεπιδράσεις και λιγότερες διαφωνίες.
Κάποια απλά πράγματα δεν μπορούν να επιβληθούν με κανένα προγαμιαίο συμβόλαιο. Αντί για συμβόλαιο λοιπόν είναι προτιμότερος ένας συμβιβασμός αμοιβαιότητας, συντροφικότητας και κατανόησης.
6. Όταν τα πράγματα είναι άσχημα, δεν μπορούμε να τα κάνουμε καλύτερα
Αλήθεια: Όταν τα ζητήματα σε έναν γάμο παραμένουν άλυτα και συνεχίζονται έτσι για κάποιο χρονικό διάστημα, είναι εύκολο να αρχίσετε να αισθάνεστε παγιδευμένοι, να νιώθετε κατάθλιψη και απελπισία και να μην βλέπετε φως στο τούνελ.
Προσπαθήστε να μην «αυτοηττηθείτε» -οι γάμοι είναι εξαιρετικά ανθεκτικοί-. Εάν εσείς και ο σύντροφός σας είστε πρόθυμοι, υπάρχουν τρόποι να ξεκινήσετε ξανά. Ένα καλό σημείο εκκίνησης μπορεί να είναι απλώς μια συμφωνία μεταξύ σας, ότι θα κάθεστε μαζί κάθε βράδυ για 30 λεπτά, χωρίς τηλεόραση ή τηλέφωνα, μόνο εσείς και ο σύντροφός σας. Μια άλλη επιλογή είναι η ανάγνωση ενός βιβλίου αυτοβοήθειας για τη συζυγική θεραπεία ή η έναρξη θεραπείας ζευγαριών.
Συμπέρασμα
Οι περισσότερες μακροχρόνιες σχέσεις περνούν από σκαμπανεβάσματα. Οι λανθασμένες αντιλήψεις όμως, μπορούν να κάνουν τους ανθρώπους να αισθάνονται αποτυχημένοι όταν αντιμετωπίζουν «φυσιολογικές αποτυχίες». Και αυτό είναι αλήθεια και όχι μύθος.