Έχετε βιώσει ποτέ αυτή την περίεργη αίσθηση του να πέφτετε καθώς είστε έτοιμοι να αποκοιμηθείτε; Δεν είστε μόνοι. Αυτό το φαινόμενο, γνωστό ως υπναγωγική μυοκλονία ή υπνικό τίναγμα, είναι κάτι που οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν βιώσει τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους. Αλλά γιατί συμβαίνει αυτό, και ποια είναι η επιστήμη πίσω από αυτό το περίεργο συναίσθημα;
Τι είναι η υπναγωγική μυοκλονία;
Η υπναγωγική μυοκλονία είναι ακούσιες μυϊκές συσπάσεις που συμβαίνουν κατά τη μετάβαση από την εγρήγορση στον ύπνο. Συχνά εκδηλώνονται ως ξαφνικές, σύντομες μυϊκές συσπάσεις ή τινάγματα, τα οποία μπορεί να συνοδεύονται από ένα αίσθημα πτώσης. Στις περισσότερες περιπτώσεις το τίναγμα δύναται να μας τρομάξει και να μας ξυπνήσει ακριβώς τη στιγμή που είμαστε στα πρόθυρα του ύπνου.
Πώς εξηγείται το φαινόμενο αυτό;
Οι επιστήμονες έχουν προτείνει διάφορες θεωρίες για να εξηγήσουν την εμφάνιση υπναγωγικών μυοκλονιών, αν και καμία θεωρία δεν έχει επικυρωθεί. Μια επικρατούσα εξήγηση υποδηλώνει ότι αυτό το φαινόμενο είναι ένα απομεινάρι του εξελικτικού παρελθόντος μας.
Στην αρχαιότητα, οι πρόγονοί μας πιθανόν να κοιμόντουσαν σε δέντρα ή άλλες επισφαλείς τοποθεσίες. Μια ξαφνική σύσπαση των μυών θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως προστατευτικός μηχανισμός για να τους αποτρέψει από το να πέσουν από ένα κλαδί δέντρου ενώ κοιμούνται.
Απότομη μετάβαση
Μια άλλη θεωρία συσχετίζει τα υπνικά τινάγματα με τη μετάβαση του νευρικού συστήματος από μια κατάσταση εγρήγορσης σε μια κατάσταση χαλάρωσης. Καθώς κοιμάστε, ο καρδιακός ρυθμός και η αναπνοή σας επιβραδύνονται και οι μύς σας αρχίζουν να χαλαρώνουν.
Η ξαφνική σπασμωδική κίνηση μπορεί να είναι μια απάντηση σε αυτή τη διαδικασία, καθώς το σώμα σας ερμηνεύει τους χαλαρωτικούς μύες ως σημάδι πτώσης, προτρέποντάς το να αντιδράσει με προστατευτικό τρόπο.
Περαιτέρω παράγοντες
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι παράγοντες όπως το στρες, το άγχος, η πρόσληψη καφεΐνης και οι διαταραχές του ύπνου μπορούν να αυξήσουν την πιθανότητα εμφάνισης υπναγωγικών μυοκλονιών. Σε τέτοιες περιπτώσεις, αυτοί οι παράγοντες μπορεί να επιδεινώσουν την ανταπόκριση του σώματος στη διαδικασία χαλάρωσης, καθιστώντας τα τινάγματα πιο συχνά ή έντονα.
Συμπερασματικά
Ενώ η ακριβής αιτία των υπναγωγικών μυοκλονιών παραμένει αντικείμενο συνεχούς έρευνας, θεωρείται ένα αβλαβές φαινόμενο και ένα κοινό μέρος της εμπειρίας του ύπνου. Έτσι, την επόμενη φορά που θα νιώσετε σαν να πέφτετε από έναν γκρεμό ακριβώς τη στιγμή που πρόκειται να αποκοιμηθείτε, να ξέρετε ότι είναι μόνο μία από τις περίεργες ιδιορρυθμίες του ανθρώπινου σώματος!
Πηγή: kidshealth.org