Τις τελευταίες δεκαετίες, η ιαπωνική μόδα έχει μπει ενεργά στο προσκήνιο της διεθνούς μόδας, κυρίως λόγω της εναλλακτικής αισθητικής που προτάσσει. Παλαιότερα, η δυτική μόδα έθετε σκληρά σύνορα και όρια για το τι θεωρούσε ως υψηλή ραπτική, όμως πλέον η Ανατολή αποτελεί από τις μεγαλύτερες επιρροές στον κόσμο της μόδας. Αυτή η μεταβολή οφείλεται κυρίως στο Harajuku, το οποίο αποτελεί ένα από τα πιο εμβληματικά κινήματα της Ιαπωνικής μόδας, λόγω της μίξης μοντέρνων δυτικών με παραδοσιακών ανατολικών στοιχείων.
Η τάση μόδας Harajuku είναι ένα κίνημα που προτάσσεται ενάντια στους αυστηρούς κοινωνικούς κανόνες και καταπολεμά την πίεση του να ακολουθεί κανείς τη νόρμα. Από το Harajuku προήλθαν και γεννήθηκαν στυλ που μπορούσε κανείς να δεί από τους δρόμους του Τόκιο, μέχρι τις πασαρέλες υψηλής ραπτικής του Παρισιού. Παρόλο που υπήρξαν διαφορετικά στυλ Harajuku με την πάροδο των ετών, η ιστορία της μόδας δείχνει ότι η διεθνής επιρροή στο Harajuku άνοιξε το δρόμο για τη μόδα που αγαπήσαμε σήμερα.
Η έμπνευση πίσω από το Harajuku
Το Harajuku πήρε το όνομά του από έναν σταθμό τρένου στο Τόκιο, όπου σύχναζαν έφηβοι και νέοι την δεκαετία του 1980 και αργότερα το 2000 έγινε δημοφιλές και στη Δύση, με καλλιτέχνες όπως η Lady Gaga, η Nicki Minaj και Gwen Stefani να κάνουν Harajuku εμφανίσεις αλλά και να αναγνωρίζουν την επιρροή στους στίχους τους. Όμως η ιστορία του κινήματος ξεκινά πολύ νωρίτερα. Στα μέσα του 1940, το Harajuku έγινε η πρώτη διεθνής συνοικία του Τόκιο με το κτήριο Washington Heights να είναι το συγκρότημα διαμερισμάτων που έμεναν οι Αμερικανοί πολίτες. Αργότερα, πολλοί σχεδιαστές μόδας άνοιξαν στούντιο στην περιοχή λόγω των φθηνών ενοικίων και έδωσαν ζωή στην περιοχή. Ο συνδυασμός της Δυτικής επιρροής των κατοίκων με τους ευφάνταστους σχεδιαστές της συνοικίας, έδωσαν το έναυσμα για το πάντρεμα των αισθητικών Δύσης και Ανατολής που είναι και το βασικό χαρακτηριστικό του Harajuku.
Παραδοσιακά ιαπωνικά ρούχα όπως κιμονό, ζώνες obi, καρφίτσες μαλλιών kanzashi και σανδάλια geta, παντρεμένα με την πρωτοποριακή ιαπωνική υψηλή ραπτική και την ρετρό δυτική μόδα δείχνουν την ικανότητα της κοινότητας αυτής να συνδυάζει απρόσκοπτα την καινοτομία με την παράδοση. Όμως κάτω από την κουλτούρα της μόδας κρύβεται η ιδεολογία του κινήματος ενάντια στο κατεστημένο. Τα παιδία του Harajuku μέσα από την πολύχρωμη και εκλεκτική αυτή μόδα, ήθελαν να περάσουν το μήνυμα πως δεν χωράνε σε ένα “κουτί” και είναι εκείνοι που θα χαράξουν τον δρόμο τους σε αυτή την κοινωνία, χωρίς την επιβολή κανενός. Μεγάλη επιρροή σε αυτή την ιδεολογία είχε και η γενική κατάσταση της Ιαπωνίας στη δεκαετία του 80’, όπου σημείωσε τεράστια οικονομική άνοδο και μεγάλα βήματα προς την παγκοσμιοποίηση με την “συμμαχία” της με τις ΗΠΑ.
Εμβληματικά στυλ Harajuku
Lolita
Η τάση αυτή θυμίζει τις γαμήλιες ενδυμασίες του 18ου και 19ου αιώνα, με επιρροές από τη Βικτωριανή εποχή και το Ροκοκό, κάνοντας το στυλ Lolita μία από τις πιο χαρακτηριστικές υποκουλτούρες του Harajuku. Μεγάλη επιρροή βρίσκεται και από την Hello Kitty που δίνει μια χαριτωμένη νότα στο στυλ, κάτι το οποίο είναι πολύ δημοφιλές σαν τάση στην Ιαπωνία τόσο για καλλιτεχνικούς όσο και για κοινωνικούς λόγους. Σημαντικό είναι να σημειωθεί πως η ονομασία Lolita δεν σχετίζεται με το γνωστό βιβλίο, καθώς η μόδα είχε ήδη ξεκινήσει το 1960.
Ακόμα και ανάμεσα στην κατηγορία Lolita υπάρχουν υποκατηγορίες όπως οι Goth, οι Sweet και οι Classic Λολίτες. Σκοπός όσων ακολουθούν αυτό το στυλ είναι να ντύνονται και να φαίνονται σαν ζωντανές κούκλες. Με μεγάλους φραμπαλάδες, άφθονη δαντέλα, περούκες και φιόγκους, οι Λολίτες πάντα ξεχωρίζουν στους δρόμους του Harajuku.
Gyaru
Ένα ακόμα εικονικό στυλ του Harajuku είναι το Gyaru. Το όνομά του προήλθε από το αγγλικό “girl”, με την έννοια του “όμορφο κορίτσι” και σαν αισθητική είναι έντονα επηρεασμένη από τη Δύση. Με μαλλιά σε ανοιχτές αποχρώσεις του ξανθού, και μαυρισμένο δέρμα σκοπός των Gyaru είναι η θηλυκότητα και το sexiness. Οι Gyaru είναι γνωστές για την υπερβολή στα πάντα. Φούστες όλο και πιο κοντές, νύχια ολοένα πιο μακριά, με μεγάλες βλεφαρίδες και προκλητικές εμφανίσεις.
Το κίνημα αυτό θεωρούταν για πολύ καιρό υπερβολικά προκλητικό στα όρια του προσβλητικού, όμως λόγω της φύσης της Harajuku μόδας ενάντια στο κατεστημένο, τα Gyaru κορίτσια έκανα την δική τους επανάσταση. Σήμερα το στυλ είναι πολύ πιο αποδεκτό και έχει δημιουργήσει νέες υποκουλτούρες όπως το Kogyaru, το Shiro και το Onee Gyaru.
Visual Kei
Μεταξύ των δεκαετιών 1990 και 2000 έγινε μια έκρηξη εμφάνισης συγκροτημάτων στην Ιαπωνία και τα περισσότερα ακολουθούσαν το στυλ visual kei σαν αισθητική. Η κυριολεκτική σημασία είναι ότι η εμφάνιση και το στυλ είναι το επίκεντρο της τέχνης τους. Αν και η μουσική τους ήταν καλή, το στυλ τους ήταν ακόμα καλύτερο, με υψηλό επίπεδο makeup, περίτεχνα χτενίσματα και φανταχτερά κουστούμια. Βασική επιρροή ήταν το δυτικό Glam Rock, αλλά εμπλουτισμένο μέσα από την δική τους οπτική.
Το Visual Kei ξεκίνησε το 1980 και ο όρος “visual” προέρχεται από το ομώνυμο άλμπουμ της μπάντας X Japan, που ήταν από τους καινοτόμους της αισθητικής. Το μουσικό κίνημα γνώρισε μεγάλη επιτυχία το 1990, όμως την έχασε σχετικά γρήγορα. Η αισθητική όμως παραμένει εμβληματική μέχρι και σήμερα, και είναι απο τις λίγες αισθητικές που υιοθετείται από αγόρια.
Το Harajuku βρίσκει επιτυχία και ακόλουθους ακόμα και σήμερα. Με την πάροδο των ετών, υπέστη πολλές εξελίξεις και αλλαγές και υπήρξε μια διεθνής επιρροή στην ιστορία της μόδας. Έτσι, έθεσε τα θεμέλια για τους δημιουργικούς Ιάπωνες να εξερευνήσουν τη μόδα με διαφορετικές και ανατρεπτικές μεθόδους. Πρόκειται για μια μόδα και αισθητική που θα αλλάζει συνεχώς, με κάθε γενιά να είναι πιο δημιουργική από την προηγούμενη. Αν ποτέ επισκεφθείτε την Ιαπωνία, μην ξεχάσετε να περάσετε από το Harajuku και να θαυμάσετε το επόμενο κεφάλαιο στην εξέλιξη αυτής της μόδας.