Το ροχαλητό είναι ο ενοχλητικός ήχος που παράγεται κατά τη διάρκεια του ύπνου λόγω των ταλαντώσεων των ιστών της αναπνευστικής οδού, που οφείλονται σε κάποια μορφή απόφραξης της αναπνοής. Ενώ το ροχαλητό από μόνο του θεωρείται συνήθως ένα ακίνδυνο– αν και εξαιρετικά ενοχλητικό – φαινόμενο, για μερικούς ανθρώπους υποδηλώνει μια πιο σοβαρή υποκείμενη ιατρική κατάσταση ή διαταραχή ύπνου.
Είναι επικίνδυνο το ροχαλητό;
Γενικά, το περιστασιακό ροχαλητό είναι φυσιολογικό και συνήθως δεν προκαλεί ανησυχία. Ωστόσο, η σοβαρότητα του ροχαλητού μπορεί να κυμαίνεται από ελαφρύ που μόλις ακούγεται έως βαρύ και ενοχλητικό. Το πρωτογενές ροχαλητό μπορεί να είναι πιο ενοχλητικό, αλλά συνήθως δεν αντιμετωπίζεται ως ανησυχία για την υγεία εκτός εάν υπάρχουν ενδείξεις αναπνευστικών προβλημάτων. Για μερικούς ανθρώπους, το έντονο ροχαλητό υποδηλώνει την παρουσία υπνικής άπνοιας, μιας αναπνευστικής διαταραχής που σχετίζεται με τον ύπνο.
Αιτίες Ροχαλητού
Αν και το ροχαλητό δεν υποδηλώνει απαραίτητα την ύπαρξη διαταραχής ύπνου, μπορεί να διαταράξει τον ύπνο για εσάς και τον/την σύντροφό σας. Το ροχαλητό συνδέεται επίσης με την παχυσαρκία και το γήρας ακόμα και για όσους δεν έχουν συμπτώματα υπνικής άπνοιας. Άλλοι παράγοντες κινδύνου για ροχαλητό περιλαμβάνουν:
- Αύξηση βάρους
- Διευρυμένες αμυγδαλές ή κρεατάκια
- Πολύποδες στη μύτη
- Ενδοκρινικές διαταραχές
- Γενετικά σύνδρομα
- Κατανάλωση ηρεμιστικών ή αλκοόλ
- Χρόνια ρινική συμφόρηση ή απόφραξη
- Μια σχετικά μικρή ή μετατοπισμένη γνάθος
- Εγκυμοσύνη
- Μετεμμηνοπαυσιακή κατάσταση
- Μια άλλη κοινή αιτία του ροχαλητού είναι ο ύπνος ανάσκελα, που μπορεί να επηρεάσει την αναπνοή περιορίζοντας τον αεραγωγό. Τα άτομα που ροχαλίζουν συχνά ενθαρρύνονται να κοιμούνται στο πλάι.
Διαταραχές ύπνου και ροχαλητό
Το ροχαλητό θεωρείται το κύριο σύμπτωμα της αποφρακτικής άπνοιας ύπνου, μιας κατάστασης που αποδίδεται σε μια φυσική απόφραξη, που περιορίζει την αναπνευστική δραστηριότητα στον ανώτερο αεραγωγό. Περίπου το 2-9% των ενηλίκων παρουσιάζουν υπνική άπνοια.
Λαμβάνοντας υπόψη, ότι κάθε άπνοια κανονικά διαρκεί τουλάχιστον 30 δευτερόλεπτα, ακόμη και η ήπια άπνοια, μπορεί να προκαλέσει αναστάτωση στον ύπνο και σε οποιονδήποτε κοιμάται δίπλα σας. Η υπερβολική υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας από την έλλειψη αρκετής ανάπαυση είναι ένα άλλο κοινό σύμπτωμα της υπνική άπνοιας. Μια άλλη διαταραχή ύπνου, το σύνδρομο αντίστασης των ανώτερων αεραγωγών, μπορεί να προκαλέσει ροχαλητό λόγω περιορισμού των αεραγωγών, αλλά δεν περιλαμβάνει επεισόδια άπνοιας ή υπόπνοιας. Επιπλέον, ο βρουξισμός στον ύπνο – το γνωστό νυχτερινό τρίξιμο των δοντιών – σχετίζεται με το ροχαλητό, ιδιαίτερα στα παιδιά.
Πρέπει να δω έναν γιατρό για το ροχαλητό;
Οποιαδήποτε διαταραχή ύπνου πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη. Εάν εσείς ή ο σύντροφός σας ανησυχείτε για έντονο ροχαλητό, θα πρέπει να προγραμματίσετε μια επίσκεψη με το γιατρό σας για να συζητήσετε την κατάσταση. Το ροχαλητό σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί αποτελεί ένδειξη αποφρακτικής υπνικής άπνοιας, ενός συνδρόμου που χρήζει άμεσης ιατρικής διερεύνησης. Χαρακτηριστικό της είναι το πολύ δυνατό ροχαλητό που οδηγεί σε διακοπή της ροής του αέρα για περίπου 10 δευτερόλεπτα με πολλά επεισόδια κατά τη διάρκεια του ύπνου. Το αποτέλεσμα είναι η ανεπαρκής οξυγόνωση του οργανισμού, που μακροπρόθεσμα μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές παθήσεις. Τα άτομα με υπνική άπνοια συχνά επωφελούνται από τη θεραπεία συνεχούς θετικής πίεσης αέρα, η οποία χορηγεί αέρα υπό πίεση με καθορισμένο ρυθμό, για να διευκολύνει την αναπνοή κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Πώς να σταματήσετε το ροχαλητό
Ιατρικός έλεγχος
Εάν ρωτήσετε το γιατρό σας για το ροχαλητό, μπορεί να σας συστήσει μια εξέταση της μύτης και του στόματος για να ελέγξει για φυσική απόφραξη, καθώς και άλλα προειδοποιητικά σημάδια όπως ρινικοί πολύποδες, ψηλή ή στενή τοξωτή υπερώα, μετατοπισμένη γνάθο ή διευρυμένες αμυγδαλές ή αδενοειδή.
Αλλαγές στον τρόπο ζωής
Ίσως μπορέσετε να μειώσετε το ροχαλητό σας κάνοντας απλώς ορισμένες αλλαγές στον τρόπο ζωής σας.
Αυτές περιλαμβάνουν την απώλεια βάρους, την αποφυγή αλκοόλ και ηρεμιστικών φαρμάκων τη νύχτα και τον ύπνο πάντα στο πλάι. Δεδομένου ότι η ρινική συμφόρηση μπορεί να προκαλέσει ροχαλητό, η αντιμετώπισή της με αποσυμφορητικά ή σπρέι κορτικοστεροειδών μπορεί να είναι αποτελεσματική, εάν ο γιατρός σας τα εγκρίνει.
Συσκευές κατά του ροχαλητού
Τα στοματικά προστατευτικά κατά του ροχαλητού έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικά για μερικούς ανθρώπους. Οι συσκευές συγκράτησης της γλώσσας σχηματίζουν ένα φράγμα γύρω από τη γλώσσα και τη συγκρατούν στη θέση της. Αυτές οι συσκευές μπορούν να ανακουφίσουν το ροχαλητό για άτομα των οποίων η γλώσσα τείνει να πέφτει στο πίσω μέρος του λαιμού τους όταν κοιμούνται. Οι συσκευές προώθησης της κάτω γνάθου, μετακινούν φυσικά τη γλώσσα και τη γνάθο προς τα εμπρός, επιτρέποντας τη μέγιστη ροή αέρα.
Χειρουργική επέμβαση
Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να συνιστάται χειρουργική επέμβαση κατά την οποία η σταφυλή, η υπερώα και τα τοιχώματα του φάρυγγα του ασθενούς αφαιρούνται, για να δημιουργηθεί περισσότερος χώρος για τον ανώτερο αεραγωγό. Ωστόσο, αυτή είναι μια διαδικασία που απαιτεί γενική αναισθησία και μπορεί να μην είναι ο πιο πρακτικός –ή οικονομικός– τρόπος για τη διόρθωση του ροχαλητού.
Σε γενικές γραμμές οι έρευνες έχουν δείξει, πως περίπου το 60% των ανδρών και το 40% των γυναικών άνω των 45 ετών ροχαλίζουν. Εκτός της κοινωνικής διάστασης του θέματος (εκνευρισμός, ενδοοικογενειακές συγκρούσεις, αϋπνία, χωριστά κρεβάτια), το ροχαλητό θα πρέπει να μας προβληματίσει ιδιαίτερα, όταν δεν έρχεται μόνο του αλλά συνοδεύεται από επεισόδια υπνικής άπνοιας. Για να επιτύχει οποιαδήποτε θεραπεία για το ροχαλητό, είναι απαραίτητο να έχει γίνει σωστή διάγνωση των αιτιών που το προκαλούν. Σε κάθε περίπτωση, υπάρχει πληθώρα τρόπων για την αποτελεσματική αντιμετώπισή του.
Πηγή: www.sleepfoundation.org