Ως κάτοικοι του φτωχότερου μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι Βούλγαροι εγκαταλείπουν μαζικά τα σπίτια τους, συμβάλλοντας στην ταχύτερη μείωση του πληθυσμού στον κόσμο.
Ο πληθυσμός της Βουλγαρίας ήταν περίπου 9 εκατομμύρια στα τέλη της δεκαετίας του 1980, αλλά μειώθηκε σε λιγότερα από 7 εκατομμύρια το 2018 και αναμένεται να πέσει κάτω από τα 6 εκατομμύρια σε 50 χρόνια. Προβλέπεται, ότι η Βουλγαρία θα χάσει το 23% του πληθυσμού της έως το 2050.
Η μετανάστευση και η μείωση των γεννήσεων
Τα χαμηλά ποσοστά γεννήσεων είναι ο κύριος παράγοντας για αυτή την πτώση. Αλλά αυτό που ξεχωρίζει τη Βουλγαρία από άλλες φθίνουσες ευρωπαϊκές χώρες, είναι η μαζική εξωτερική μετανάστευση. Υπολογίζεται, ότι τουλάχιστον 60.000 Βούλγαροι φεύγουν κάθε χρόνο. Και ακόμη και αυτή η εκτίμηση μπορεί να είναι χαμηλή, δεδομένου, ότι μόνο η Γερμανία υποδέχτηκε 30.000 νέους Βούλγαρους κατοίκους το 2017.
Το «Βουλγαρικό Μάντσεστερ»
Άδειοι διάδρομοι και μόνο οκτώ μωρά. Το μαιευτήριο στην πόλη “Gabrovo” είναι ενδεικτικό της δραστικής πτώσης του ποσοστού γεννήσεων στη Βουλγαρία. «Η εξήγηση είναι απλή – χωρίς απασχόληση, χωρίς νέους, χωρίς μωρά», λέει η μαία Mariana Varbanova. Η πόλη που ήταν κάποτε γνωστή ως το «Βουλγαρικό Μάντσεστερ» λόγω της ακμάζουσας βιομηχανίας της, είναι πλέον σύμβολο της μείωσης του πληθυσμού στο φτωχότερο μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έχει χάσει τους μισούς κατοίκους της από το 1985!
«Η πρόγνωση δεν είναι αισιόδοξη και αυτό είναι ένα μεγάλο πρόβλημα για εμάς», λέει ο Davidkov, καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Σόφιας. Η διαρροή ανθρώπινου δυναμικού, επηρεάζει όλους τους τομείς της οικονομίας, καθώς η πλειονότητα των Βουλγάρων – από γιατρούς μέχρι εργάτες– πιστεύει ότι στο εξωτερικό περιμένουν καλύτερες ευκαιρίες.
Μια άδικη φήμη;
Η Βουλγαρία δεν αξίζει τη «φτωχή της φήμη», λέει ο Hristo Boyadzhiev, ο οποίος επιστρέφοντας στη Βουλγαρία ίδρυσε την “Tuk Tam”, μια μη κερδοσκοπική οργάνωση, για παλιννοστούντες, που παρέχει υποτροφίες και προσπαθεί να διαδώσει τα θετικά νέα για την ανάπτυξη της χώρας.
Υποστηρίζει, ότι πολλοί από τους Βούλγαρους που εκτιμάται ότι ζουν στο εξωτερικό δεν μπορούν να επιστρέψουν, λόγω της αβεβαιότητας για το πώς θα είναι η ζωή τους και εάν θα μπορέσουν να βρουν αξιοπρεπείς θέσεις εργασίας. «Δεν ασχολούμαστε με την επιστροφή ανθρώπων στη Βουλγαρία, αλλά θέλουμε να τους δώσουμε τις πληροφορίες που χρειάζονται, για να πάρουν αυτή την απόφαση οι ίδιοι», λέει.
Στο επίκεντρο η «αντιστροφή» της μετανάστευσης
Καθώς η απότομη μείωση του πληθυσμού της Βουλγαρίας απειλεί τη χώρα, ορισμένοι ντόπιοι προσπαθούν να δώσουν σε αυτούς που έφυγαν έναν λόγο να επιστρέψουν στην πατρίδα τους.
Ο Antony Hristov καλλιτεχνικός διευθυντής του “Pixar Animation Studios” στις ΗΠΑ, επέστρεψε στη Βουλγαρία και ίδρυσε το “Arc Academy”, μια σχολή για ψηφιακά επαγγέλματα, όπως το gaming και ο σχεδιασμός ταινιών κινουμένων σχεδίων, προκειμένου να επιτρέψει σε νέους, ταλαντούχους Βούλγαρους να λάβουν εκπαίδευση ίση με – ή ακόμα καλύτερη από ό,τι σε άλλες χώρες της ΕΕ.
Ωστόσο, ακόμα κι αν πρωτοβουλίες όπως του Hristov ενθαρρύνουν τους νέους Βούλγαρους να παραμείνουν για την εκπαίδευσή τους, ο πληθυσμός μπορεί ακόμα να δεχτεί πλήγμα: οι νέοι μπορεί να φύγουν στο εξωτερικό στη συνέχεια για να βρουν καλύτερα αμειβόμενες θέσεις εργασίας. Στα 320 δολάρια, ο κατώτατος μισθός σε αυτή τη χώρα του πρώην σοβιετικού μπλοκ, είναι χαμηλότερος από οποιοδήποτε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ.
Επίλογος
Η Petya Kertikova, η δημιουργός του “The Returnees”, μιας εκπομπής που παρουσιάζει τις ιστορίες επιτυχίας Βουλγάρων όλων των ηλικιών, που ζούσαν στο εξωτερικό αλλά τώρα επέστρεψαν στην πατρίδα τους λέει χαρακτηριστικά: «Είχαν το όνειρο να ζήσουν στο εξωτερικό και έζησαν αυτό το όνειρο». «Τώρα θέλω να ζήσουν το βουλγαρικό όνειρο».
Πηγές: www.euractiv.com, www.bbc.com