Η Βενετία είναι διάσημη σε όλο τον κόσμο για την κατασκευή της πάνω στο νερό. Οι μηχανικοί του μεσαίωνα, έχτισαν μια ακμάζουσα πόλη πάνω σε ένα αρχιπέλαγος 118 νησιών, που χωρίζονται από κανάλια και ενώνονται μεταξύ τους με 409 γέφυρες. Στο παλιό κέντρο τα κανάλια έχουν το ρόλο των δρόμων και σχεδόν κάθε μορφή μεταφοράς είναι στο νερό ή με τα πόδια. Η Βενετία αψηφά το υδάτινο περιβάλλον της για αιώνες και η εμβληματική ιταλική πόλη εξακολουθεί να στέκεται όρθια. Υπάρχουν πολλά κτήρια που εξακολουθούν να στέκονται πάνω σε ξύλινα θεμέλια ηλικίας 1.000 ετών.
Γιατί η Βενετία χτίστηκε πάνω στο νερό;
Τον 5ο αιώνα, οι άνθρωποι εγκατέλειψαν τα σπίτια τους για να ξεφύγουν από τους βάρβαρους κατακτητές μετά την κατάρρευση της Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, βρίσκοντας προστασία και καταφύγιο ανάμεσα στους ψαράδες που ζούσαν στην περιοχή. Η ελώδης λιμνοθάλασσα βρισκόταν ακριβώς έξω από την ηπειρωτική χώρα ήταν προστατευμένη από τους κατακτητές που δεν περνούσαν το νερό. Καθώς οι εισβολές συνεχίζονταν σε όλη την Ιταλία, όλο και περισσότεροι άνθρωποι έφυγαν μέχρι που τελικά συνειδητοποίησαν, ότι υπήρχε ανάγκη για μια νέα πόλη. Η διάσημη πόλη της Βενετίας γεννήθηκε την 25η Μαρτίου του 421μ.Χ.
Χτίζοντας μία πλωτή πόλη
Ωστόσο, η οικοδόμηση μιας πόλης σε έναν βάλτο δεν θα ήταν εύκολη. Χρειάζονταν περισσότερο χώρο και καλύτερα θεμέλια για να χτίσουν πάνω τους. Για να μεγαλώσουν τα ελώδη νησιά στα οποία έβρισκαν καταφύγιο, άρχισαν να σκάβουν κανάλια και χρησιμοποίησαν ξύλινες σανίδες για να παρακάμψουν τις όχθες. Προκειμένου να χτιστούν τα κτίρια, ξύλινοι πάσσαλοι μπήκαν στη λάσπη, στον βυθό της θάλασσας. Πάνω σε αυτά τα ξύλινα θεμέλια, έχτισαν πλατφόρμες, που χρησίμευαν ως βάση για τα περισσότερα κτίρια της πόλης. Αυτές οι πλατφόρμες βρίσκονται ακόμα κάτω από πολλά από τα κτίρια που βλέπετε σήμερα. Το ξύλο γενικά ήταν ο πρωταγωνιστής στην οικοδομική τέχνη των κτηρίων της πόλης. Τα χαρακτηριστικά του το καθιστούν ιδιαίτερα κατάλληλο για το βενετσιάνικο έδαφος. Το μικρό βάρος του δεν επιβαρύνει ιδιαίτερα τα θεμέλια και η ελαστικότητά του, του επιτρέπει να προσαρμόζεται στις υποχωρήσεις του μαλακού εδάφους της λιμνοθάλασσας.
Αλλά δεν σαπίζει το ξύλο;
Στην πραγματικότητα, όχι! Υπάρχουν δύο βασικοί παράγοντες για τη σήψη του ξύλου, το νερό και το οξυγόνο. Όταν οι πάσσαλοι στήθηκαν στους βάλτους, ήταν τόσο περικυκλωμένοι από νερό που δεν υπήρχε οξυγόνο για να τους σαπίσει. Επιπλέον, καθώς τα νερά γύρω από το ξύλο συνέχισαν να ρέουν, αυτό είχε κατά κάποιο τρόπο μια κάπως απολιθωτική επίδραση στο ξύλο. Το ξύλο σκληραίνει ως αποτέλεσμα της συνεχούς ροής νερού πλούσιου σε μέταλλα γύρω του και μέσα του, έτσι ώστε αποκτά μια δομή σαν πέτρα. Οι περισσότεροι από αυτούς τους πασσάλους έγιναν από κορμούς σκλήθρων, ένα ξύλο γνωστό για την αντοχή του στο νερό.
Τα πηγάδια της δεκαετίας του 1960 και η διάβρωση
Έχοντας χτιστεί σε μια λιμνοθάλασσα και περιτριγυρισμένη από την αλμυρή Μεσόγειο Θάλασσα, η πόλη πάντα αγωνιζόταν να βρει πόσιμο νερό. Έτσι τρύπες ανοίχτηκαν βαθιά, για να φτιαχτούν πηγάδια. Αυτή η διαταραχή είχε σημαντικές συνέπειες στην αλλαγή και την αποδυνάμωση της δομικής ακεραιότητας του ξύλου. Η πόλη άρχισε να βυθίζεται με αυξημένο ρυθμό. Βέβαια έσπευσαν να σταματήσουν το άνοιγμα νέων πηγαδιών μόλις συνειδητοποίησαν το λάθος των ενεργειών τους, ωστόσο, ήταν πολύ αργά για να αναιρέσουν τη ζημιά που είχαν κάνει.
Ένας άλλο πρόβλημα είναι η διάβρωση που προκαλείται από τα σκάφη. Σήμερα υπάρχουν διπλάσια μηχανοκίνητα σκάφη στα κανάλια από ό,τι πριν από δέκα χρόνια. Αυτά τα οχήματα δημιουργούν πολύ μεγαλύτερη αναστάτωση και αναταράξεις στο νερό από τα αντίστοιχα με κουπιά. Πιστεύεται, ότι πάνω από το 60% των κτιρίων που καλύπτουν το Μεγάλο Κανάλι έχουν υποστεί ζημιές από την αύξηση των κυμάτων.
Σήμερα η Βενετία αντιμετωπίζει πολλά προβλήματα, από τη διάβρωση μέχρι την άνοδο της στάθμης της θάλασσας και η πόλη εργάζεται σκληρά για να διασφαλίσει, ότι θα παραμείνει όρθια για τα επόμενα χρόνια. Κάθε χρόνο, η Βενετία βυθίζεται 1-2 χιλιοστά. Αν και δεν προβλέπεται ότι η πόλη θα εξαφανιστεί σύντομα, κάποιοι εξακολουθούν να πιστεύουν, ότι καλά θα ήταν να την επισκεφτείτε το συντομότερο δυνατό. Είναι ένα υπέροχο μέρος που σίγουρα θα λατρέψετε!
Πηγή: venicetoursitaly.it