Για να καταλάβετε, πώς η χοληστερίνη επηρεάζει την υγεία σας, πρέπει πρώτα να μάθετε τι είναι στην πραγματικότητα η χοληστερίνη ή χοληστερόλη.
Τι είναι η χοληστερόλη
Η χοληστερόλη είναι μια κηρώδης, λιπαρή ουσία στο αίμα. Μετακινείται μέσα στο σώμα μας και για τη μετακίνησή της χρησιμοποιεί κάποιους μεταφορείς, που ονομάζονται λιποπρωτεΐνες. Αυτές που μας απασχολούν περισσότερο είναι η LDL (κακή χοληστερόλη και η HDL (καλή χοληστερόλη). Η LDL μεταφέρει τη χοληστερόλη στους ιστούς και η HDL απομακρύνει τη χοληστερόλη από τους ιστούς και την κυκλοφορία του αίματος. Η υπερβολική χοληστερόλη LDL στην κυκλοφορία του αίματος, μπορεί να συσσωρευτεί και να σχηματίσει πλάκα που κολλάει στα τοιχώματα των αρτηριών.
Που χρησιμεύει η χοληστερόλη
Η χοληστερόλη ωστόσο είναι μια ουσία, που χρειάζεται το σώμα σας για να χτίσει κύτταρα και να παράγει βιταμίνες και άλλες ορμόνες. Το σώμα σας παράγει όλη τη χοληστερόλη που χρειάζεται στο συκώτι σας. Αλλά μπορείτε επίσης να πάρετε χοληστερόλη από κάποια τρόφιμα που τρώτε. Για μερικούς ανθρώπους, αυτά τα τρόφιμα αντιπροσωπεύουν μια σημαντική πηγή για την αύξηση της χοληστερόλης στο αίμα. Επειδή η τυπική δυτική διατροφή είναι γεμάτη με «ανθυγιεινά» τρόφιμα, τα αυξανόμενα επίπεδα χοληστερόλης έχουν οδηγήσει σε μια επιδημία προβλημάτων υγείας που συνδέονται με την υψηλή χοληστερόλη, σύμφωνα με τον Trejo Gutierrez, MD, καρδιολόγο.
Η καλή χοληστερόλη
Η χοληστερόλη HDL έχει χαρακτηριστεί ως «καλή» χοληστερόλη , επειδή αφαιρεί μέρος της κακής χοληστερόλης LDL από τις αρτηρίες και τη μεταφέρει στο συκώτι, όπου μπορεί να διασπαστεί και να αφαιρεθεί από το σώμα.
Η κακή χοληστερόλη
Η LDL ονομάζεται «κακή» χοληστερόλη επειδή όταν κυκλοφορεί σε μεγάλες ποσότητες στο αίμα (περισσότερο από ό,τι η HDL μπορεί να συλλέξει και να απομακρύνει), μπορεί τελικά να συσσωρευτεί με τη μορφή πλάκας στα τοιχώματα των αρτηριών σας. Αυτό ονομάζεται αθηροσκλήρωση. Η αθηροσκλήρωση ξεκινά με συσσώρευση κακής χοληστερόλης και κάποιων λιποπρωτεϊνών πλούσιων σε τριγλυκερίδια στο πιο εσωτερικό στρώμα μιας αρτηρίας. Με την πάροδο του χρόνου, αυτό στενεύει τις αρτηρίες και αυξάνει τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής, εγκεφαλικού επεισοδίου και περιφερικής αρτηριακής νόσου.
Τριγλυκερίδια
Τα τριγλυκερίδια είναι η πιο κοινή μορφή λιπιδίων στο σώμα σας. Ένα υψηλό επίπεδο τριγλυκεριδίων μπορεί επίσης να οδηγήσει σε συσσώρευση λίπους στις αρτηρίες σας και να αυξήσει τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής και εγκεφαλικού, εάν συνδυαστεί με υψηλά επίπεδα LDL ή χαμηλά επίπεδα HDL χοληστερόλης, σύμφωνα με την Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρία.
Συμπτώματα υψηλής χοληστερόλης
Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν γνωρίζουν, ότι έχουν υψηλή χοληστερόλη εκτός και αν κάνουν μια εξέταση αίματος. Αυτό οφείλεται στο γεγονός, ότι δεν υπάρχουν συμπτώματα, εκτός αν έχετε πολύ υψηλά επίπεδα. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν λιπαρά εξογκώματα στο δέρμα σας, πιο συχνά στους αγκώνες, τις αρθρώσεις, τα χέρια, τα πόδια ή τους γλουτούς και γκριζόλευκους δακτυλίους γύρω από τους κερατοειδείς χιτώνες των ματιών. Αυτά τα συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως σε άτομα με οικογενειακό ιστορικό υψηλής χοληστερόλης.
Παράγοντες που επηρεάζουν τα επίπεδα χοληστερόλης
Κληρονομικότητα
Μια πάθηση που ονομάζεται «οικογενής υπερχοληστερολαιμία» μπορεί να κάνει ορισμένους ανθρώπους γενετικά επιρρεπείς σε υψηλά επίπεδα κακής χοληστερόλης. Υπάρχουν δύο τύποι : η ετερόζυγη, στην οποία ένα άτομο κληρονομεί το ανώμαλο γονίδιο μόνο από έναν γονέα και η ομόζυγη, στην οποία το άτομο έχει δύο αντίγραφα του ανώμαλου γονιδίου, ένα από κάθε γονέα.
Κάπνισμα
Αν και το κάπνισμα δεν προκαλεί άμεσα υψηλή χοληστερόλη, είναι από μόνο του ένας σημαντικός αποδεδειγμένος κίνδυνος για καρδιακές παθήσεις και εγκεφαλικό. Αυτός ο κίνδυνος αυξάνεται εάν έχετε επίσης υψηλά επίπεδα κακής χοληστερόλης. Ένας λόγος είναι, ότι το κάπνισμα μειώνει τα επίπεδα της καλής χοληστερόλης ελαττώνοντας ή διαγράφοντας την προστατευτική της δράση.
Διατροφή
Όσον αφορά το τι τρώτε, ο καλύτερος τρόπος για να μειώσετε τη χοληστερόλη σας είναι να μειώσετε την πρόσληψη κορεσμένων λιπαρών και τρανς λιπαρών. Αντ ‘αυτού, επιλέξτε γαλακτοκομικά προϊόντα με χαμηλά λιπαρά ή χωρίς λιπαρά, φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως, πουλερικά, ψάρια, ξηρούς καρπούς και υγιεινά φυτικά έλαια, όπως ελαιόλαδο και ηλιέλαιο.
Παχυσαρκία & καθιστική ζωή
Η παχυσαρκία σχετίζεται με αυξημένες τιμές κακής χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων ενώ η έλλειψη άσκησης σχετίζεται με αυξημένο σωματικό βάρος και επίσης με αυξημένα επίπεδα κακής LDL χοληστερόλης.
Ηλικία
Καθώς μεγαλώνουμε, ο μεταβολισμός μας αλλάζει και το συκώτι μας δεν αφαιρεί τόση κακή χοληστερόλη όπως όταν ήμασταν νεότεροι. Εξαιτίας αυτού, μπορεί να διατρέχετε μεγαλύτερο κίνδυνο για υψηλή χοληστερόλη καθώς μεγαλώνετε. Η υψηλή χοληστερόλη διαγιγνώσκεται συχνότερα στην ηλικιακή ομάδα 40-59 ετών.
Φύλο
Έρευνες έδειξαν, ότι οι άνδρες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για υψηλή ολική χοληστερόλη από τις γυναίκες. Αυτό μπορεί να συμβεί, επειδή οι άνδρες αναφέρουν υψηλότερη μέση πρόσληψη χοληστερόλης από τις γυναίκες. Ο κίνδυνος μιας γυναίκας για υψηλή χοληστερόλη αυξάνεται μετά την εμμηνόπαυση. Κατά την εμμηνόπαυση, οι ορμόνες, που μπορεί να προστατεύουν από την υψηλή χοληστερόλη στο αίμα μειώνονται, οδηγώντας σε υψηλότερα επίπεδα χοληστερόλης LDL και χαμηλότερα επίπεδα HDL χοληστερόλης.
Εάν εσείς και ο γιατρός σας πιστεύετε, ότι οι αλλαγές στον τρόπο ζωής δεν είναι αρκετές για να μειώσουν τα επίπεδα χοληστερόλης σας, μπορείτε να εξετάσετε τα φάρμακα ως το επόμενο σχέδιο δράσης. Είναι όμως σημαντικό να προσπαθήσετε πρώτα να κάνετε αλλαγές στον τρόπο ζωής, όπως: υγιεινή διατροφή, άσκηση, διακοπή του καπνίσματος, έλεγχος της αρτηριακής πίεσης. Είναι επίσης σημαντικό να σημειωθεί, ότι αυτές οι αλλαγές στον τρόπο ζωής δεν πρέπει να εγκαταλειφθούν μόνο και μόνο επειδή παίρνετε φάρμακα.
Πηγή: www.everydayhealth.com